Cumhuriyet’in İlanı ve Önemi Üzerine Paylaşımlar

Cumhuriyet’in ilanı 29 Ekim 1923’te gerçekleşti. Tarihçi İlber Ortaylı, bu önemli günün belgesini sosyal medya üzerinden paylaştı.

Cumhuriyet, 29 Ekim 1923 tarihinde ilan edildi ve Türkiye Cumhuriyeti, Türk devletleri arasında yerini aldı. Tarihçi İlber Ortaylı, Cumhuriyet’in 102. yıldönümü dolayısıyla sosyal medya hesabında bu tarihe ait önemli bir belge paylaştı.

Ortaylı, Osmanlıca olarak kaleme alınan belgede, “Hâkimiyet, bilâ kayd ü şart milletindir. İdare usulü, halkın mukadderatını bizzat ve bilfiil idare etmesi esasına müsteniddir. Türkiye Devleti’nin şekl-i hükümeti Cumhuriyettir” ifadelerinin yer aldığını belirtti.

Cumhuriyet’in ilanı sırasında Mustafa Kemal Atatürk, Büyük Millet Meclisi’ne 6 maddelik bir teklif sunmuş ve bu teklifin birinci maddesinde “Türkiye devletinin şekl-i hükümeti Cumhuriyet’dir” ifadesi bulunmaktaydı. İkinci maddesi ise “Türkiye devletinin dini din-i İslamdır. Resmi lisanı Türkçedir” şeklindeydi.

1924 Anayasası’nda da Türkiye Cumhuriyeti’nin dininin İslam olduğu belirtilmişti. Ancak 1928 yılında bu ifade, Mustafa Kemal’in emriyle kaldırıldı. Böylece laiklik ilkesi, 1928’den itibaren fiilen uygulanmaya başlandı.